ریشه ی همه ی مشکلات ما چیست؟
هر مشکلی که در زندگی پیدا می کنیم به خاطر گناهی است که انجام داده ایم، حتی زمین خوردن ساده نیز طبق روایات، از اثرات گناه است.
معنای غضب خداوند چیست؟
19 بار کلمه «غَضِبَ» در قرآن آمده است، همچنین سه بار خشم خدا با «سَخِطَ» مطرح شده است و یک بار با جمله «آسَفُونَا» بیان شده است.
غضب خداوند صفت فعل خداست نه صفت ذات.
صفات ذات خدا مثل علم، حیات و ... است، اما خشم خدا صفت فعل خداست یعنی کار خداست. مثل ما عصبانی نمی شود، خشم خدا یعنی کیفر گناهان و مقصود عقاب خداوند است.
به تعبیر دیگر غضب الهی چیست باید بگوئیم مراد از عصبانیت خداوند همان انتقام و بلا و عذاب الهی می باشد (قاموس قرآن، ج5، ص: 104) ؛ کما اینکه در روایتی از امام باقر علیه السّلام نقل شده ، فردی به نام عمرو بر ایشان وارد شد و گفت: فدایت گردم خداوند می فرماید: وَ مَنْ یَحْلِلْ عَلَیْهِ غَضَبِی فَقَدْ هَوى مراد از غضب چیست؟ امام فرمود: «هُوَ الْعِقابُ یا عَمْرُو یعنى غضب خدا عقاب او است اى عمرو، سپس امام باقر علیه السلام در توضیح کلام خود فرمودند: هر که پندارد خدا از حالى به حالى در میاید او را با صفت مخلوق وصف کرده؛ چیزى خدا را تحریک نمیکند تا او را تغییر دهد. (معانی الأخبار-ترجمه محمدى ج1 ص : 41)
چه چیزی سبب خشم خداوند می‌شود؟
انواع گناهان مستوجب خشم خداوند است اگر شخص گناهکار توبه نکند. هر انسانی به اندازه گناهش مورد خشم خداست. اگر کسی بخواهد مورد خشم خداوند قرار نگیرد، باید نافرمانی خداوند را انجام ندهد. هر مشکلی که در زندگی پیدا می کنیم، به خاطر گناهی است که انجام داده ایم، حتی اگر زمین خوردیم و دستمان خراش برداشت، این هم نشانه یک گناه است.
خداوند اجابت خودش را در دعا مخفی کرده است، هیچ دعایی را کوچک نشمار، خداوند ولی و دوست خودش را در میان بندگان خودش پنهان کرده است و با ظاهر و قیافه نمی شود آن ها را شناخت
در روایت است که گاهی خداوند بر ملتی غضب می کند و بر آنها عذاب می آید مثل قوم نوح و ...، اما بعضی وقتها غضب می کند، اما عذاب نمی آید و یکی از علایم آن گرانی است، عمرها کوتاه می شود، کاسب ها سود نمی برند، زمین ها خوب میوه نمی دهد، آب کم می شود و باران نمی آید، و در آخر اشرار بر مردم حکومت می کنند و مستحق حکومت اشرار می شوند. (کافی جلد 5 صفحه 317)
نکته این است که گاهی انسان توجه ندارد و فکر می کند گناه کوچک است. اما همین در زندگی انسان اثر دارد.
روایتی از مرحوم شیخ صدوق است که امام حسین (علیه السلام) از پدرش امیرالمومنین (علیه السلام) نقل می کند، می فرماید: خداوند چهار چیز را در چهار چیز پنهان کرده است:
رضای خدا در اطاعت خدا قرار داده شده، پس هیچ طاعتی را کوچک نشمار.
غضب خودش را در گناه پنهان کرده است پس هیچ گناهی را کوچک نشمار چه بسا همین گناهی را که انجام می دهی گناهی باشد که آمرزیده نشود.
وقتی می خواهیم گناهی را انجام دهیم مواظب باشیم ممکن است خداوند بگوید دیگر مشمول هدایت من نمی شوی و مسیر زندگیت عوض شود.
خداوند اجابت خودش را در دعا مخفی کرده است، هیچ دعایی را کوچک نشمار، خداوند ولی و دوست خودش را در میان بندگان خودش پنهان کرده است و با ظاهر و قیافه نمی شود آن ها را شناخت.
اگر کسی می خواهد مغضوب الهی واقع نشود نباید گناهان کوچک را هم انجام دهد چرا که باعث می شود انسان توفیقش را از دست بدهد. بنابراین گناهان کوچک راه انجام گناهان بزرگ است.
در قرآن می بینیم که کلمه غضب برای بعضی به کار رفته است. مثل قوم عاد. کسانی که مورد غضب خداوند قرار می گیرند گناهانشان طوری است که سنگین تر از افراد دیگر است.
در ادامه به بیان قرآن پیرامون اسبابی که موجب خشم خداوند می شود می پردازیم:
1- کسانى که درباره (توحید و ربوبیت) خدا محاجّه و ستیزه مى کنند. (شورى- 16)
2- کسانی که به نشانه های خدا کفر می ورزیدند .(بقره- 61)
3- کسی که مومنى را به عمد بکشد. (نساء- 93)
4- کسانی که در بهره برداری از نعمت های الهی کفران نعمت نموده و آنرا در راه معصیت الهی صرف نمایند. (طه- 81) ( ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج16، ص: 55)
امام باقر علیه السلام در توضیح کلام خود فرمودند: هر که پندارد خدا از حالى به حالى در می آید او را با صفت مخلوق وصف کرده اند؛ چیزى خدا را تحریک نمیکند تا او را تغییر دهد
5- کسانی که در میدان نبرد به دشمن پشت می کنند .(انفال- 16)
6- کسانی که بعد از ایمان به خداوند کافر شده و به کفر خود خرسندند .(نحل- 106)
7- کسانی که به خداوند متعال سوء ظن دارند. (مجادله- 6)
8- کسانی که پیامبران الهی را می کشتند. (بقره- 61)
9- یهودیان به دلیل کفر به آیات الهی. (بقره- 90) و (آلعمران - 112)
10- و مردان و زنان منافق. (مجادله- 6)
11- و مردان و زنان مشرک. (مجادله- 6)
یشترین خشم خدا از چه کاری است؟
همان طور که گفتیم خشم خداوند به دلیل گناهی است که انسان انجام می دهد.
و در روایتی امام صادق (علیه السلام) فرموده اند: "حواریون به عیسی بن مریم (علیه السلام) عرض کردند. ای آموزگار خوبی ها، ما را آگاه ساز که چه چیز سخت تر است؟ فرمود: سخت ترین چیز خشم خدای عزوجل است. گفتند: در چه چیز از خشم خدا می توان پرهیز کرد؟ فرمود: به خشمگین نشدن.
گفتند: آغاز خشم چیست؟ فرمود: تکبر و خود بزرگ بینی و تحقیر کردن مردم".[سفینه البحار، ج 2، ص 318]
بنابراین، با ترک معصیت و نافرمانی خدا می توان از خشم الهی به دور بود.
منابع:
بیانات آیت الله ری شهری
پرسمان
گناه شناسى، محسن قرائتى
سایت تبیان
سحر
